STEM лабораториясының даму келешегі

• STEM лабораториясының даму келешегі

  Мазмұны 

  І.Кіріспе бөлімі 

  1.1. STEM лабораториясы ұғымы 

  ІІ. Зерттеу бөлімі 

  2.1. Мектеп оқушыларына арналған ғылыми - жобалық  зертханалар туралы мәлімет 

  2.2. STEM лабораториясы: шарды үрлеу тәсілі 

  ІІІ. Қорытынды бөлім 

  3.1. STEM лабораториясының біздің өмірімізде алатын орны және оның жарқын болашағы 

  ІV.Пайдаланған әдебиеттер тізімі
  
  

  ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ 

  83 МЕКТЕП-ГИМНАЗИЯ

  STEM лабораториясының даму келешегі

  Секция: информатика ғылымы

  Орындаған: 6 «в» сынып оқушысы

  Төлеубек Әкежан

  Жеткшісі: Тлеукулова Гаухар Миримхановна

  Астана қаласы, 2018 жыл

  Мазмұны

  І.Кіріспе бөлімі

  1.1. STEM лабораториясы ұғымы

  ІІ. Зерттеу бөлімі

  2.1. Мектеп оқушыларына арналған ғылыми - жобалық зертханалар туралы мәлімет

  2.2. STEM лабораториясы: шарды үрлеу тәсілі

  ІІІ. Қорытынды бөлім

  3.1. STEM лабораториясының біздің өмірімізде алатын орны және оның жарқын болашағы

  ІҮ.Пайдаланған әдебиеттер тізімі

  І.Кіріспе бөлімі

  1.1. STEM лабораториясы ұғымы

  Әрбір бәсекеге қабілетті мемлекеттің білім беру жүйесі алдында мәселе

  бар - мұндай мамандарды қалай дайындау керек? Таяу және алыс шет елдердің көптеген елдерінде жоғары технологиялар саласындағы мамандарды даярлаудың негізі STEM білім болып табылады. Сондықтан Австралия, Қытай, Ұлыбритания, Израиль, Корея, Сингапур, АҚШ сияқты көптеген елдер STEM білім беру саласында мемлекеттік бағдарламалар жүргізеді. Көптеген елдердің білім беру жүйелерінде оқушылардың есептік ойлау дағдыларын ерте, мақсатты түрде дамыту қажеттілігі, ғылыми-зерттеу жұмыстары, жобалық топтық жұмысқа қызығушылық және нақты инженерлік және технологиялық нәтижелер алу қажеттілігі байқалады.

  Қазіргі уақытта STEM білім беру белсенді дамып келеді, негізгі идеясы

  жаратылыстану ғылымдарының интеграциясы болып табылатын бағыт ретінде, технологиялар, модельдеу, өнер, математика, пәнаралық және қолданбалы тәсілдерді қолдану. Сонымен қатар, білім беру негізгі міндеті оқыту үшін пәнаралық, шығармашылық, жоба негізіндегі тәсіл негізінде оқушылардың құзыреттілігін дамыту болып табылады.

  STEM білім беруді енгізу және дамыту көздерін талдау және зерттеу, қазіргізаманғы білім берудегі жетекші және жаңа бағыт ретінде STEM

  тұжырымдамасы психологиялық-педагогикалық тұжырымдамалар мен технологиялардың кең ауқымын қамтиды.

  Уикипедия ашық энциклопедия аудармасының анықтамасы бойынша:STEM( science-ғылым, technology-техника, engineering -инженерлік,mathematics - математика, бұрын METS деп аталатын)- бұл ғылым, техника, инженерлік және математика бойынша оқу пәндері. Бұл термин әдетте білім беру саясатын және мектептердегі оқу жоспарларын таңдау кезінде, ғылым мен техниканың дамуындағы бәсекеге қабілеттілігін арттыруда қолданылады. Бұл еңбек ресурстарын дамытуға, ұлттық қауіпсіздік проблемаларына және иммиграциялық саясатқа әсер етеді. Білім беру жүйелері мен мектептер қыздарды анықтауда, сонымен қатар STEM пәндеріндегі жігіттердің қызығушылығын тудырады, сондай-ақ қолжетімділік пен сапалы білім беру үшін тең мүмкіндіктерді қамтамасыз етеді.

  Сондай-ақ, сайт STEM де ғылым, техника, инжиниринг және математика пәндері бойынша оқытылатын негізгі мамандықтардың тізімін ұсынады:

  −Ауыл шаруашылығы;

  −Археология;

  −Сәулет;

  −Мінез-құлық ғылымдары;

  −Іскерлік статистика;

  −Даму және балалар психологиясы;

  −Сандық байланыс және медиа / мультимедиа;

  −Экология;

  −Спорттың физиологиясы;

  −Білім берудегі технологиялар;

  −Тамақ өнімдерінің ғылымы және оларды өндіру технологиясы;

  −Орман шаруашылығы;

  −Фармацевтикалық экономика;

  −Қауіпсіздік.

  Сонымен қатар, сайтта АҚШ-тағы ең танымал мамандықтар STEM

  мамандықтары болып белгіленген, олар:

  - Газ және мұнай өндіру технологиясы (Petroleum Engineering), жалақысы 98 мың доллардан жоғары;

  - Компьютерлік ғылым (Computer Science), жалақысы 63 мың доллардан жоғары;

  - Аэроғарыш саласы (Aerospace Engineering), жалақы 62 мың доллар;

  - Программамен қамтамасыз ету (Software Engineering), жалақысы 60 мың доллардан жоғары;

  - Сақтандыру математикасы (Actuarial Mathematics), жалақысы 56 мың доллардан жағары;

  - Қолданбалы математика (AppliedMathematics), жалақысы 50 800

  доллардан жоғары;

  - IT (InformationTechnology), жалақысы 49 700 доллардан жоғары;

  - Азық-түлік ғылымы (Food Science), жалақысы 44 мың доллардан жоғары;

  - Телекоммуникация (Telecommunications), жалақысы 41 мың доллардан

  жоғары;

  -Микробиология (Microbiology), жалақысы 39 мың доллардан жоғары.

  Жоғарыда келтірілген, шағын аналитикалық мысал қазіргі уақытта

  қазіргі заманғы еңбек нарығының талаптары өзгергенін көрсетеді, мектепке дейінгі тәрбиеден бастап, барлық деңгейде жүйелі және үздіксіз даму қажет

  ІІ. Зерттеу бөлімі

  2.1. Мектеп оқушыларына арналған ғылыми - жобалық зертханалар туралы мәлімет

  Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының білім беру бөлімдері

  ұсынған сандық деректерді талдау 2016-2017 оқу жылында республика мектептерінде STEM білім берудің әртүрлі бағыттарында 974 элективті курстар өткізілгенін көрсетті.

  Осы жылдың ақпанның 16-ы күні Астандағы №41 орта мектепт(Көктал мөлтек ауданы) STEM-зертхана салтанатты  түрде ашылды. 

  Астана қаласы әкімдігінің білім басқармасы мен ERG (Еуразиялық Топ) әріптестігінің нәтижесінде білім ұясы жаңаша жарақталды. Аталған жобаны ERG (Еуразиялық Топ) Астана қаласының білім басқармасы және Болашақ Инжинирингпен бірілесе отырып, жүзеге асырды. Жобаның мақсаты STEM білім беру жүйесін дамытып, оны қаланың жекелеген мектептерінің оқушыларына барынша қолжетімді ету. 

  - Жолдауда Нұрсұлтан Әбішұлы білім берудің сапасын арттыру, соның ішінде мықты маман даярлау, оқытудың заманауи әдістемелері мен технологияларын қолдану керектігін белгіліп берді. Әрі зерттеулер жүргізуге қажетті зертханалар құру керектігін атап айтты,- деді Астана қаласы білім басқармасының басшысы Ануар Жанғозин. – Білім беруді жаңартудағы негізгі буын әлбетте мектептер. Қазіргі таңда балалар ғылыми-техникалық білімдерін шынайы өмірде пайдаланып, сын тұрғысынан ойлау қабілеттерін дамыта алады. Нәтижесінде олардың жаратылыс тану мен техникалық пәндерге деген қызығушылығы артады деген үміттеміз. Өз кезегінде бұл жаңа мақсаттар қойып, технологиялық дамудың жаңа кезеңін қалыптастыруға жол ашады. Қазіргі заманғы еңбек нарығының талаптарында бұл өте өзекті.

  Қазіргі таңда STEM бағыты (Science, Technology, Engineering, Math – негізгі академиялық пәндер жиынтығы, бірлесе келе STEM білім берудің негізін қалыптастырады).

  – Жаңа білім беру технологияларының қол жетімділігі мен нақты ғылымдарды игерудің тәжірибесіне негізделген әдістемелер балалардың физика, бағдарлау сынды нақты ғылымдарды ойын түрде жеңіл меңгеріне сеп болады, – деді Еуразиялық Топ басқарма төрағасының персоналды басқару және әлеуметтік мәселелер жөніндегі орынбасары Инна Губарева. – Командалық жұмыс дағдылары, өзін таныту мен креативті ойлау бүгінгідей қарқынды дамып жатқан әлемде балалардың келешекте барынша бәсекеге қабілетті болуына ықпал етпек

  STEM бағыты оқушының алған теориялық білімін іс жүзінде тәжірибеде қолдану дағдыларын дамытады. Бағдарлама төрт кезеңге бөлінген. Олар: инженерлік іс, бағдарлау, робототехника мен 3d моделдеу. Аталған бағдарламалар бүгінгі күнгі ең өзекті топтамалар мен Autodesk Solidworks, Scratch, Java, Python, C++ сынды бағдарлау тілдерін қамтиды.

  Зертханада сабақ аптасына екі рет өткізіледі. Оқу жылының соңына дейін орта буын,  7-9- сыныптарда білім алып жүрген оқушыға инженерия блогы бойынша білім беруді жоспарлап отырмыз. Осы орайда Болашақ Инжиниринг біздің педагогты да оқытып, күнтізбелік жыл бойы мектепте аталған әдістемені енгізуге көмек көрсететін, болады,- деп атап айтты №41 орта мектептің директоры Мәрзия Есіркепова.

  STEM-зертханаларының алғашқы нәтижелерін сөз етсек, аталған әдістемелерді қолдану нәтижесінде оқушылардың 80%-ның табиғи-техникалық бағдарлар бойынша үлгерімі айтарлықтай жақсарған.

  2018 жылы Еуразиялық Топ  Астана қаласының 10 мектебін жабдықтап, ERG кәсіпорындары орналасқан қалаларда да әлеуметтік жауапкершілік аясында осындай он зертханамен мектептерді жарақтамақ.

  2.2. STEM лабораториясы: шарды үрлеу тәсілі

  Зертханалық жұмыс жасау барысы:

  Бұл жұмыс барысында біз ас содасы мен уксусты пайдалана отырып тәжірибе жасаймыз. Осы тәжірибе нәтижесінде ас содасы мен уксус көмірқышқыл газып бөліп шығарып,шарды толтырып үрлейді. Осының нәтижесінде шар ауада 5 сағатқа жуық уақыт қалқып тұрады.

  Тәжірибені жасау барысы:

  1.Бөтелкеге уксустың 3/1 бөлігін құямыз

  2.Шардың ішіне 1- 2 ас қасық ас содасын саламыз.

  3.Шарды бөтелкенің мойнына кигізіп бақылаймыз. Сол кезде шар үрлене бастайды.

  4.Көмірқышқыл газ толған шар жоғарыға бірден көтерілмейді.

  5.Шар төбеге көтерілу үшін шардың аузын бөтелкеден босатып, жіппен байлап, босатамыз. Шар жоғарыға көтеріле бастайды.

  Бұл тәжірибеде шардың ауада қалқып тұру уақытын ұзарту үшін ас содасының көлемін арттыруға болады. Сонда шар ауада 5 сағаттан артық уақыт қалқып тұратын болады.

  ІІІ. Қорытынды бөлім

  3.1. STEM лабораториясының біздің өмірімізде

  алатын орны және оның жарқын болашағы

  Қазіргі уақытта әлемде төртінші технологиялық революция болып жатыр: ақпараттың қарқынды ағыны, жоғары технологиялық инновациялар мен әзірлемелер біздің өміріміздің барлық салаларын өзгертіп жатыр. Қоғам сұранысы да, жеке тұлғаның қызығушылықтары да өзгеріп жатыр.Егер бұрын қыздар еңбек сабағында алжапқыш тігіп, ал ұл балалар ағашпен немесе металлмен жұмыс істесе, онда қазіргі уақытта бұл жеткіліксіз. Робототехника, құрастыру, бағдарламалау, үлгілеу, 3D-жобалау және тағы басқа – бұның бәрі енді дүниежүзінің қазіргі оқушыларын қызықтырады. Бұл қызығушылықтарды жүзеге асыру үшін анағұрлым күрделі дағдылар мен құзыреттер керек. Білу мен істеу ғана емес, сонымен қатар зерттеу және ойлап шығару маңызды. Ғылым, математика, технологиялар және инженерия сияқты басты академиялық салаларда бір мезгілде даму керек, оларды STEM (science, technology, engineering and mathematics) деген бір сөзбен біріктіріп атауға болады.

  STEM – оқытудың біріктірілген тәсілі, оның шеңберінде  академиялық ғылыми-техникалық тұжырымдамалар шынайы өмір контексінде зерттеледі.   Бұндай тәсілдің мақсаты – мектеп, қоғам, жұмыс және бүкіл әлем арасында STEM-сауаттылықты дамытуға және әлемдік экономикадағы бәсекеге қабілеттілікке ықпал ететін нық байланыстарды орнату (Tsupros, 2009).

  Қазақстанда да STEM-білім берудің белсене дамуы басталды. Бұны Білім мен ғылымды дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы аясында STEM контекстінде мектептегі білім берудің мазмұнына өту дәлелдейді. Жаңа білім беру саясатын жүзеге асыру үшін оқу бағдарламасына жаңа технологияларды, ғылыми инновацияларды, математикалық үлгілеуді дамытуға бағытталған STEM-элементтерді енгізу жоспарланды.

  Мысалы, 2014 жылдан бері 20 млн. стерлинг фунты жалпы бюджетімен Ұлыбритани мен Қазақстанның «Ньютон – әл-Фараби» атты бесжылдық бағдарламасы жүзеге асырып жатыр. Бағдарламаның мақсаты – ғылыми және инновациялық әлеуетті нығайту, мамандар алмасу және бірлескен зерттеу орталықтарын құруда екі елдің өзара іс-әрекеттесуі.

  Осылайша, біздің еліміз дамыған елдермен бірдей бағытта ілгерілеп келеді. STEM-білім беру оқуды және мансапты қосатын көпір болып табылады. Оның тұжырымдамасы балаларды технологиялық тұрғыдан дамыған әлемге дайындайды. Келешектің мамандарына жан-жақты дайындық пен жаратылыстану ғылымдары, инженерия, технологиялар мен математиканың әр түрлі білім беру салаларынан алынған білім керек.

  ІҮ.Пайдаланған әдебиеттер тізімі

  1.Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаевтың халыққа жолдауы

  2.Жаңа мамандықтар атласы

  3. Заманауи мектептер

  4. Ертеңгі мамандықтарға шолу

  5. Ғылым, Технология, Инженерлік іс пен Математика

  6.Интернеттен алынған мәліметтер