ӘЛЕМДІК НАРЫҚ ЖӘНЕ РОБОТ ТЕХНИКАСЫН ДАМЫТУ ТРЕНДТЕРІ
ӘЛЕМДІК НАРЫҚ ЖӘНЕ РОБОТ ТЕХНИКАСЫН ДАМЫТУ ТРЕНДТЕРІ
Роботты техника (робот және техника, ағылшын тілініен аударғанда robotics–роботика), роботты техника - автоматтандырылған техникалық жүйелерін әзірлейді және өндірістің қарқынды дамуына маңызды техникалық негізі болып табылатын қолданбалы ғылым.
Роботты техника - электроника, механика, қашықтан басқару, информатика, сондай-ақ радио және электротехника сияқты пәндеріне негізделген.
Құрылыс, өнеркәсіп, тұтыну, авиация және төтенше (әскери, ғарыш, су асты) салаларында роботты техника бар.
Роботты техника құбылыс ретінде технологияның табиғи логикалық жалғасы болып табылады. Кез келген еңбекті автоматтадыру қарқынын адамдар біртіндеп көптеген қызмет салаларында ығыстырып, филиьмдер көруге, дайвингке, компьютерлік ойындарға және т. б. істермен айырбастауға қарқынды күш қолданып жаңа мүмкіндіктер берді. Жалпыға ортақ еңбектің өндіріс құралдарын өндіру үшін адамзаттың жұмсағаны емес, соңғы өнім тұтыну біртіндеп 100%-ға ұмтылып, артып келеді. Қазірдің өзінде,көптаған заманауи ең күшті роботтардың жұмыс күші: машиналар, автомобильдер, компьютерлер және т.с.с. машиналар өндірісіне бағытталған.
Негізінде, робот үшін жуықтау белгілі бір дәрежесі машинаның кез келген түрін қамтуы мүмкін; бұл термин әдетте автомобильге арналған манипулятор тетіктерін пайдаланатын машина басқару объектілері дегенді білдіреді. Роботтардың маңызды ерекшелігі автономияның белгілі бір дәрежесі болып табылады. [1].
Андроид - бұл робот-гуманоид яғни, өз қызметінің кез келген адамды ауыстыруға ұмтылатын антропоморфты, имитациялық адам машина. Андроид адам ретінде көрініп және адам ретінде әрекет етуі міндетті.
Өз мүмкіндіктерін кеңейту үшін жасанды ингредиенттер бар тірі жүйелер - кибернетикалық организмдер бөлек тауаша алып жатыр.
1. Роботты техниканың тарихы
Өздеріңізге белгілі, робот - чех сөзі, оны чех жазушы - сатиригі Карл Чапек ағасы Йозфпен бірлесіп «R.U.R»[5] (Rossum’s Universal Robots, 1917 жыл, 1921 жылы жарыққа шықты) пьесса үшін ойлап тапқан. Бір қызығы, пьесса адам тәріздес машинаның адамдарға қарсы көтерілісі туралы әңгімелейді. Сюжет бойынша, роботтар бірінші міндетте өз түрін қалыптастыруға арналған өндіріспен айналады. Олар жер шарын тез толтырып және барлық жұмысты өзіне алады, нәтижесінде адамзат түгелдей дерлік нашарлайды. Ақырында роботтар көтерілісті бастайды. Карелдің идеясы замандастарының ақыл-парасатын қозғағаны соншалық, бірінші пьессаның қойылымынан кейін Лондонда жазушы бір мезетте атақты болып шыға келеді.Робототехника туралы танымал мақалаларда кездесетін екінші нәрсе, ол - жалған қызмет көрсеткен темір Гефеста құдайының қызметшісі, орта ғасырлық гоммуникулист ал химиктер, ежелгі европалық Голема мифі және сонғысы " Франштейин немесе Қазіргі заматнғы Прометей" Мери Келли.
Үшінші - ортағасырлық механикалық қуыршақтар туралы көптеген тамаша әңгімелер. Бағдарлама рентінде оларға жұдырықты механизмді немесе қатарласып орналасқан барабанды қолданды Инженер, математик және музыкант Жак де Вокансо құрған флейттегі механикалық ойын үлгісі (1736) - қуыршақ шын мәнінде ойнайды,саусақтарын қимылдатып және флейтке шығып қаптар ауаны кеңінен қоладанды. Вокасон сонымен қатаржүре алатын, қанаттарымен қимылдай алатын, дыбыс шығара алатын, су ішетін, дәндерді шоқитын және оларды ішкі диірменімен ұсақтай алатын, қажетті нәрсені ағзаға жіберетін нақты түтіктермен қапталған үйректі жасап шығарды. Үйрек 400 - ден астам қозғалатын бөлімнен тұрды және шебердің қолынан жасалған тәжі деп танылды.
Барлық осы кереметтерін құру үшін Вокансонға анатомиядан алған білімдері көмектесті. Алайда, көп ұзамай олар оған қызықсыз болып,1743 жылы Вакансон барлығын сатып жіберді. Болашақ Ұлы француз революциенері болып танылған адамның бірде бір жұмысы біздің
күнге бейін жеткен жоқ.
Тіпті сол күндері жасанды адам қызметшілерін құру өте онай секілді болып көрінді.
Машина мен механизмнің құрылысның үлкен жетістігі динамканың негізгі заңдарының ашылғаны болды. Тіпті 1743 жылы Жан ЛеронД Аламбер сәтті статстикада қолданатын, күштер тепе динамикасын идеясын қағиданы пайдаланып ұзартуға болады деген тұжырым жасады. системаны статистикалық тепе теңдікке алып келу үшін (мысалы, бөтелкені құлап кетпейтіндей етіп мойынға орналастырған)барлық объектің дұрыс жғдайда орналасуын табуға тиіс.
Динамикалық тепе-теңдік үшін (жүйесінің кейбір бөлігі мысалы, қозғалыс құрып айналуға, қолданбалы күштерді теңестіріп қосу мүмкін болған) 2-3 ұстанымды немесе жылдамдықты ғана емес, бірден барық қалыптың функцияларын бір уақытта дереу табу керек. Ол үшін Д´Аламбер активті күштерге инерция күшін қосты.
Ал 1829 жылы Карл Фридрих Гаусс шектеуші принцип деп атаған ортақырақ және қолдану барысында ыңғайлы механиканың тағы бір принципін ұсынды [8]:
Гаусс ұсынған принцип, басқа да барлық қоғалыс жүйесін нақты қозғалыс жүйесінен ажыратуға және белгілі бір жағдайда ажыратуға мүмкіндік береді. Сөз жұзңнде ол былайша баяндалады:
«Нүкте арқылы байланысқан жүйе қозғалысы шын мәнінде шектеу бағытында жүріп жатыр, яғни еркін қозғалыстан ауытқушылық айтарлықтай аз болатын болса, жүктелген қатынастар ешқашанда болмас еді.».Қарастырылған қағида кем дегенде манипуляторлы басқару жүйесінде өте кеңінен қолданылады. Бұл – негіз. Онсыз шай жапырақтары қарап тағдырын айтпай ақ, кинематикалық әсері сол не өзге іс-шараларының әрекетті бағалау мүмкін емес [10].
Манипуляторлар бірінші бағдарламаланатын машиналар АҚШ-та 1930 пайда болады. Оларды құру үшін серпін автоматтандырылған өндірістік желіні немесе конвейерден (1913) құру үшін Генри Форд (1863-1947) жұмыс істеді. Шағын қадамдар үлкен санына өнімнің өндірісінің бүкіл процесін төмен бұзу арқылы, Форд орташа қызметкердің біліктілік талаптарын азайта білді. Оған дейін, автомобиль тек жоғары мамандар тобын жинап алар еді. Енді, тек мамандар үшін өндірістік процестің нақты жоспарын әзірлеу қажет еді. Алайда, конвейердің кері әсері де болды, ол біржақты ұзақ жұмыс адамды шаршатып, өндірушілікті төмендетті және алды ала білінбейтін кәсіби ауруларды туғызуға себеп болып табылды. Сондай-ақ,қол жетімді және ең зиянды жұмыс үшін конвейерде еркін орын таңдауға болғандықтан төлем төлеуге мәжбүрледі. . Ал Олардың біріншісі - кескіндеме, тез кебу үшін, мықты болуы үшін және де сия тым көп жұмсалмайтындай берілген қалыңдықта бояу қабаты өте тегіс болуы керек.
Мәліметтер көптігіне сүйенсек, мысалы әлемдегі алғашқы индустриялық робот Business Week's Robot Milestones[11], 1938 жылы американдық екі азаматы УиллардомПоллардом және Гарольдом Роузландом DeVilbiss Company компаниясы үшін құрастырылған, ал Ұлыбританияда сол уақытта компрессорлар өнеркәсібін өндіруде және диспенсерлер ірі өндіруші болды.
Сурет 2 – Манипулятор Уилларда Л.В.Полларда 1938 жыл, Уилларда Л.Г.Полларданың 1934 жылғы (патент США №2286571, 1942)., шығу тарихында алғашқы деп қате танылған басқарылатын манипуляторы.
1938 жылы америкалық Уиллар Л.В. Поллард (Willard L.V. Pollard) шын мәнінде басқарылатын параллелді манипулятор жасап шығарады. Үш роксимальді[13] негізінде деңгейі бақылау екі дискіде (суреттегі бұл электрлік диск 11және пневматикалық диск 36). Үш дистальді[14] байланыс (13, 14 и 15) олар проксимальді сегменттегі кинематикалық тізбек бекітілген (16). Оның ішінен екеуі (13 и 15) үшінші бұрылыс бекітілген (18). Спрей басшысы (1) горизантальді жүрісті қамтамассыз ететін үшінші дистального сегментіне қайтадан қоса беріледі (17), Вертикальді және горизонтальді қозғалыс бұрыштары тросс арқылы (35) тағы екі дискпен басқарылады (10 и 12). Сонымен барлығы табылған 5 еркіндік дәрежесі.
Алайда, бұл бірінші робот монипулятор болған жоқ және DeVilbiss компаниясына берілген емес. Уиллард Л.В Поллартың роботы 1938 жылдан бері ешқашан құрастырылмаған.
Алғашқы жасалған индустриялды робот басқа Поллордқа тиесілі болды. Төрт жыл бұрын, 29 қазан 1934 жылы Уиллард Л.Г. Поллард (Уилларда Л.В. Поллардтың ұлы Willard L.G. PollardJr., ) потенттер бюросына кесіндеме беттерін бояуға жаңа толық автоматтандырылған құрылғыны өнертабыс ретінде ұсыныс берді. Патент екі бөліктен тұрды, олар: электірлік басқарылатын жүйелер және механикалық монипулятор. Бағдарлама бұрылыс қағаз таспаға дискілер терең шұңқырлар айналу жылдамдығын сұрады, ал роботтың механикалық бөлігі өз алдына түрі бойынша панотграфты екі-ақ дискпен жалғасқан параллелді монупуляторды ұсынады. 1934 жылы Уиллард ұсыныс берсе де, патентті шығаруға асыққан жоқ. Патент оның қолында тек 1942 жылы ғана тиді, ал шаруа арасында 1937 жылы бұл монипулятордың өндірісіне арналған лицензия белгісіз бір себептермен DeVilbiss компаниясының қолына тиесілі болды. Атап айтқанда DeVilbiss 1941 жылы Гарольд Роузландтың көмегімен алғаш осы құрылғының прототипін құрды. Бірақ, түркілікті Роузландтық 1944 жылы нарыққа шыққан және потенттелген үлгісін шығарғанмен ол, Поллард кішінің басқару құрылсының идеясы үшін қарыздар.
Келтірілген мысалдарға қарап отырып, біз тарияхында шиеленісі бар екендігі сол заманда робот тақырыбы өндіріс пен бизнес үшін қандай маңызды рөл атқарғандығын көреміз.
Маңызды роботты техниканың тарихы екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі атомды өндірістің пайда болуымен басталады.сол жылдардағы индустрия әлі жоғары қарқынды бағдарланған монупулиаторлар шығаруға қабілетті емес еді; роботтар конвейір алдында әлі де жұмыс істей алмайтын. Алайда уақыт өз дегенің алады. Қойылған талап мақсаты - манипуляторлар көмегімен адам-оператордың көшіру қозғалысын табысты шешеді - радиоактивті агенттермен жұмыс персоналды қорғайды. Бұл әлі де «әділ» жұмыс емес, содан бері олар бұрынғыша механикалық құралдардан: баулы және шевронды ауыстырғыш тұрады. Бұндай құрылғылардың заманауи атауы – көшіргіш монипуляторлар немесе MSM (master-slave manipulators).
MSM өндірісінің алғаш өндіруші компаниясы болған – «CRL» (Central Research Laboratories). Ол 1945 жылы негізі қаланды, ал оның алғашқы MSM-і – «Model 1» – АҚШ-та 1949 жылы атомдық энергетиканың комиссиясына ұсынылды.
Әдебиеттерде роботтардың жиі бірнеше ұрпақтарын бөліп көрсетеді. Бірақ, бұл технологияның даму үрдісіне қатысы жоқ[13]. Бірінше ұрпақтың санатына барлық көшіруші және бағдарламаларушы монупулятордарды жатқызамыз. Бұндай машиналар қатал бағдарламаны орындап және оларды дамыған роботтар деп жиі атайды. Екінші кезектегі роботтардың ұрпағына біз нақты интеллектуалдық функцияларды орындауға арналған сенсорлы жабдықталған роботтарды жатқызамыз. Соныңда, үшінші роботтар ұрпағына өздігімен адаптипті бағдарламаланған автомды мобилденген роботтарды жатқызамыз. I, II және III-ші ұрпақтар мысалына сәйкес болады:
- автоматты дәнекерлеу және кузов бояуына арналған сызық;
- алмалардың піскеніне қарай сұрттайтын автоматтандырылған сызық
- ғарыш пен жаңа шешімдер іздеуге арналған ғылыми-зерттеулік жобалар.
Бірінші шың мәніндегі роботтың барлық әлем естіген туған күнін, 1966 жыл 18 мамыр айы деп есептей аламыз. Бұл күні С.А.Лавочкин атындағы машина-құрылыс заводтында негізгі конструктор Григорий Николаевич Бабакин мәскеу алдындағы Химкада E8 дизайініне қол қойды. Бұл «Луноход-1», луноход 8ЕЛ 1970 жылы 17 қазанда ай үстінің сәтті жүріп өткен, автоматты станциялар құрамындағы E8 №203 – алғашқы тарихтағы аппарат.
Алғашқы луноходтың жалпы массасы 756 кг құрайды, оның күн батареясының ашық қақпағы 4,42 метр ұзындығында, ал ені 2,15 метр, биіктігі 1,92 метр.ол ай үстігдегі жүмысқа 3 айға жоспарланған болатын.
Сурет 3 – Аппарат «Луноход-1», өндіруші КСРО
Шың мәнінде «Луноход-1» үш есе артық жұмыс істеп, 10 540 метрді жүріп өтті және жерге 211 айлы панарам мен 25 мындай фотоларды берді.бұл нағыз жеңіс болды! 1968 жылы Станфорд Зерттеу Институтында (SRI, Stanford Research Institute) алғашқы жасанды көзқарасымен және интеллект нышаны бар мобильді робот - «Shakey» жасады. Дөңгелекті құрылғы түрлі текшелердегі мүмкін кедергілерді айналып өту мәселесін шешеді. Тек қана тегіс бетте робот өте тұрақсыз болып табылады. Ең айтарлығы, роботтың «миы» көршіліес жатқан бүтін бір бөлмені алып, рабиоқабылдағы арқылы «денесімен» сөйлесті.
Сурет 4 – Shakey, алғашқы робот SRI, 1968 ж.
Зерттеу роботтардың динамикалық тепе-теңдік бойынша жұмыстарды тұрақтылық әкеледі, нәтижесінде робот-аттар пайда болады және тіпті бірнеше роботтар бір аяқта, оларға құлап қалмас үшін ылғи жугіруге және секіруге тура келеді.Тұрақтылық пен өткізгіштік зеттеу дәуірі басталады. Бұл уақытта басқа да планеталарды зерттеуге көптеген роботтар пайда болды және әриние шөлдаладағы қақтығыс әрекеттерін жүргізу үшін де.
Доктор Нисимуро Макото басшылығымен «Табиғаттанушы» атты робот қаланған кезде, 1928 жылы Жапонияда робот құрылысы басталды[14]. Дамыған маторларымен ол қолы мен басының жағдайын өзгерте алды. Ал 21 қазан 2000 жылы көрме тарихында алғаш рет ROBODEX Йокохама қаласында, Жапонияда TokyoSony Corporation бірінші адамтәріздес робот "SDR-3X"-ті ұсынады.
Сурет 5 – адамтәріздес робот SDR-3X Sony- дан
Бұл шын мәнінде роботтарды құру жолындағы ірі серпіліс ол, басқарылатын бағдарламаланған приципті өнертабысы болды. Механикалық құрылғылар санау үшін - калькулятор алғашқы даналары басқаруды автоматтандыруға кез келген құрылғыны пайдаланбады. Санайтын сағат Вильгельм Шикард (1623) және «Пасклин» Блез Паскаль (1642) дөңгелектері сандар әр ондық орын енгізу үшін пайдаланылған - бұл машиналар деректер жиындар емдеу үшін емес,қадамды шоттарға арналған. Шикард өз хаттарында Иоган Кеплерге астрономиялық есептеу үшін автокөлігін қалай пайдалануға болатындығы туралы жазған. Машина Паскаль Францияда ыңғайсыз валюта жүйесінен аман қалған жоқ. Ал бірегей есептеу машинасы (1673) Лейбниц Кристиан Гюйгенстің астрономиялық обсерваторияларды салу туралы шешім қабылдады, қазірдің өзінде ол көбейтіп бөле алды «ол осындай тамаша адамдардың лайықсыз құл сияқты, өйткенті машинаны қолдаған кезде кез келзенге сеніп тапсыруға болатын есептеу жұмысына уақыт жұмсауға машинаны пайдаланатын». Бірақ өзінің тым күрделі конструкторының арқасында және жиі сынуына байланысты ол көп таралған жоқБұл алғашқы құрылғылар адамның ақыл-парасатын автоматтандыруға негізделген болатын.
1741 жылы механикалық үйректі жарыққа шығарған Жак де Вокансон, француз тоқыма өнеркәсібін жаңғыртуға кірісті. Өмірбойы сағаттың шебері болған Вокансон механикалық пианино және музыкалық сағаттарға арналған музыкалық барабанда принципімен жақын танысты. Оыслайша 1743 жылы мелатлл карточка шығаруға арналған ең алғаш түгелдей тоқу автоматты машинасы жарыққа шықты.
Жарты ғасырға жуық уақыт өткеннен кейін Жозеф Мари Жакард (1752-1834) Ваксонның тоқу ісіндегі профектілердің қолануы туралы мақаласын оқып, 1801 жылы оған алғаш толық автоматтандырылған тоқу машинасын шығару идеясы келді, сондай ақ ол барлық машиналардың өнертапқышы ретіндегі беделге ие.
Бұл машина тоқымашылардың мәігіге жұмыстан айырыу қорқынышынн жойды. 1813 жылы машиналарды жою қарқыны қылмыстық іс әрекетпен пара пар болды және 17 адам жазаланып, ал тағы көптеген адам Австралияға айдауға жіберілді.
Чарльз Бэббидж машиналарының айырмашылығы (Differential Engine 1834) өз жұмысында соққы картасын пайдаланды. Картаны қолдану оның шығу тарихы түсіндіріледі: Бэббидж Францияда жүріп Гаспара де Пронимен таңысып, оған Наполеон ойластырған метрикалық жүйеге енгізу үшін дайындалған логарифмдік және тригонометриялық кестелер тексеру және жақсарту үшін тапсырылды. Прони үстінде Адриен Мари Лежандр және Лазар Никола Карно сияқты көртекті математиктер болған үш деңгейлі жүйені ойлап татпы, олар - есептеуге арналған негізгі формулаларды шығарды. соңғы үлгі арапайым операциялар орындау үшін формулалар және роботтың үшінші деңгейін ұйымдастыру үшін жүздеген квалификацияланған есепшіллер болды, жалғыз көп күш жұмсалған жұмыс (көбісі жас қыздар еді) болды. Ең алғашқы computer (есептегіш) терминін дәл осы жұмысыменн байланысты Прони еңгізген еді.
Бэббидж Англия өкіметіне жоба ұсына отырып, автоматтандырылған робот есептегіштерді ойлап табуды жоспарлады. Ол сол кездің өзінде ақ, машина басып шығару құрылғысы бар тар нәтижелерін жазатын хатшы болып табылады, және ол қосымш амашина орнату үшін жоспарланғанның түсінді. Ақша бөлінді, бірақ Бэббидж мемлекеттік жобаның медсенаты Джозеф Клементпен болған жеке жанжалының нәтижесінде он екі жыл жүмыс жасап, роботтың өнеркәсіптік өндіріске жеткен жоқ.
Бірақта қүш бекерге жұмсалмады, Бэббидждің жұмысы жаңа «Аналитикалық машина» (Analytical Engine). жобасына әкеп соққты салдардан әлі де көптеген калькуляторлар құрастырылуы мүмкін, бірақ мұндай деңгейдегі машина ендігі 80 жылдан кейін ғанаа шығар. [1].
1842 жылы италияндық оқымысты Манбера аналитикалық машинамен таңысып таң қалды және ең алғаш жасалу жолына француз тіінде мақала жазды. Мақаланы ағылшын тіліге аударуғатарихта бірінші бағдарламалаушы деп еестелетін лорд Джорджа Байронның қызы ханым Огаста Ада Кинг графиня Лавлейс (1815-1852) кірісті. Ол Бэббиджге Бернули теңдеуі арқылы қозғалатын сұйықтықа энергияның сақталу заңын шешуге болатын, аналитикалық машинаға жұмыс кестесін құрастырғаның айтты. Аурдарғаннан кейін Бэббидж Адтан пікірін қалдыруды сұрады, нітижесінде мақала өте ұзақ болып шықты. Алғашы пікірлерде мынандай сөздер де кездесті «машинаның оймен жеткізу қиын». IBM-нің кеш салынған кестелеушілері Бэббидждің негізгі жасағандарын мен оның ізбасарларын қолданып ешқандай революциялық идеялар еңгізбеді.
1948 жылы докторлар кітабына Массачуст Технологиялық Университетінің (M.I.T.) проффесоры Норберт Винера кірді. Ол «Кибернетика»[2] деп аталады, ал оның мазмұны жоғары дәлдікті бақыланатын манипуляторлар құру үшін теориялық негіз береді. Кибернетика – бұл Винер ашқан тұтас жаңа ғылым. Тұтастай алғанда, кітап кез келген жүйесінде жалпы басқару ұғымдарды, әсіресе өмір сүру және әлеуметтік машинаның сипаттамасы бар. Кітаптың ең құнды философиялық идеялардың бірі, механикалық, электрлiк немесе тағы бірнеше экспозиция арқылы басқару, әрқашан кейбір жалпы ерекшеліктері мен осы мүмкіндіктер бар екенін негіздеу, басқару бақылау сигналдарды орталық болып табылады, яғни тасымалдаушы емес, ақпарат таза түрінде.
Есептеуіш техникаға енгізделген басқару қағидаты бойынша Клод Шеннон ақпараттық теориясының танымал экспозиция негізделген принциптерін танымал өтінішпен қатар және басқа да идеяларын, Винер шын мәнінде, теріс кері байланыс және оның ықтимал көріністерін біз қолымызға стакан алғанда көреміз. Ұзақ уақыт бойы Мексикада Артур Розенблютен жұмыс істеп, Винер Долгое время работая в Мексике бок о бок с Артуром Розенблютом, Винер физиология және жалпы биология жаңа әлемде батырылады. Ал Розенблюттің өзі Винерге жаңа ғылымның ашылуына авторлас боуына келіседі. Кітап Мексика физиология және аналогтық калькуляторлардың қатты әсерімен жазылған. Мотор функциясы пайдалануға байқалады кейбір бұзылуы тірі ағзалардың басқа көзқараспен қарауға және оларды басқаруға мүмкіндік береді. [3]:
Қазірдің өзінде стаканға қолын жылжытқада кезде немесе қолды станканға жеткілікті түрде жеткізгенің адам миы қалай түсінетіндігі туралы және т.б., ойлар таңқалдырды, бірақ идея одан еш кем емес өйткені, мишық алады ала басшылыққа көз бен адамның теріс кері байланыс арқылы өмір сүру идеясы операция сәтті деп шешеді. Ал тремор – бұл оңай «паразиттік тербеліс», қақтығысты параметр.
Ол негізгі iс-әрекеттiң орындалуын тежейді, өйткені теріс байланыс деп аталады. Винер теріс кері байланыс басқару негізінен барлық тіршілік негізгі мүлкін көрді. Жылы қанды денесі үздіксіз куәлігі сілтеме жасап тұрақты дене температурасын сақтап «датчиктерді температура» тұрады. Электр рельс орналасқан идеялар, оған климат бақылау жүйесін құруға мүмкіндік береді.
«Кибернетика» шыққаннан кейін, Винер жылдам жаһандық көрсеткіш болып табылады.
Манипулятор қосымша тақырыбы Виберге сервопривод идеясын әкелді. Сворепривод - ол ротордың айналу бұрышын өте дәл басқаруға мүмкіндік береді мотор, сонымен қатар, мысалы, оның салмағы қарамастан нақты орында нысанды өткізуге жылдамдығы немесе күш моменті нысанға сәтсіздікке ұшыратпай роботтың қолын береді. Осы сәттен дейін, бұл қозғалтқыштар қалай жұмыс істейтіні жай ғана анық емес еді. Жұмыс өте машақатты көрінді, мәселе жылдамдығы немесе уақыттың, тек кері байланыс датчик нақты бақылауда емес, барлық сол қозғалтқыштар пайдаланып дереу мәселені шешуге мүмкіндікті пайдалануға беретін қарапайым лауазымы кері байланыс.
2. Әлемдік нарықтағы роботты техника
Қазіргі таңда нарықтың көлемі 15 тен 30 млрд. доллорға жетеді (баға айырмашылығының себебі, әртүрлі эксперттер роботты техниканы қолдайды)негізгі семеттерді есепке ала отырып – өндірістік және сервистік роботты техникалар (әскери робот, тұрмыстық, білім жүмыстары үшін, мүгедектерге көмек және робот ойыншықтар (әлемдік нарықта сервистік роботты техникалар 5,3 млрд. долл. есептеледі)) [15].Дамыған роботтың сатылымы 2013 жылдан 2014 жылы 160 мың ақштан 178 мың ақш өсті, сервистік робот сатылымы 2013 жылдан 2016жылға дейін эксперттердің пайымдауынша 15,5 млн ақш доллорына шығуы керек, құрастырылған роботтарда 3,5 млн ақш долларына, білім жүмыстары үшін 3 млн ақш доллары, мүгедеткерге көмек 6,4 млн аұш доларын құрауы тиіс деп пайымдалуда.
Негізгі дамыған роботтарды сатып алушылар – Жапония, Оңтүстік Корея, Қытай, АҚШ, Германя. Мемлекетте – негізгі робот өндірушілер – Жапония мен Германия (50%-дан жоғары және 22%-ға жуық әлемдік дамыған робот өндірушілерге).
Ең үлкен сүраныс және өндірстің өсімі – жеке, білім беру, тұрмыстық робот көмекшілер, өндірістік (жинаушы, дәнекерлеуші, бояушы және т.б.) рентабльдә, мобильдінің әр түрлері, медициналық, хирургиялық, ауыл шаруалық, құрылыс және әскери робот өндірістеріне көңіл бөлінеді.
BostonConsultingGroup 2025 жылға дейін дамыған роботты техниканың цинвестицисы (әрі қарай нақтырақ) 25 әрә әлемдегі экономика арасында бәр жылдын ішінде 10 %, қазіргі уақытпен салыстырғандағы жылына 2 – 3 %. Инвестициялық құнын төмендету және тиімділігін арттыру арқылы төлеуге болады. Роботтар арзан болып отыр. Дәлдік дәнекерлеу роботы, мысалға, 2005 жылы $ 182 000 – на дейін құлады, өткен жылы $ 133 000 дейін және 2025 жылға дейін $ 103 000 дейін төмендейді. Экспресс автоматтандыру, өндірістік объектілерді ашу және кеңейту үшін сайттарды таңдау критерийлерін қарауға мүмкіндік береді, осылайша, арзан еңбек болуы азырақ маңызды фактор бола алады, ол төменгі жалақы бар елдердің қайтып АҚШ пен ЕО өндіріс бөлігін қайтаруға болады.
2014 жылы қазанда Оксфордтық университет роботты техника пайдалану перспективалары туралы зерттеу жариялады, онда АҚШ-ағымдағы жұмыс орындарын 47% мынадай екі онжылдықтар ішінде роботтарды ауыстырылуы мүмкін деп болжанып отыр.
Роботты техника Қытай қауымдастығының президенті (CRIA) Song Xiaogang 2014 жылы Қытайда сатылған роботтарды саны 50000 дана жетеді деді., 36860 бірлікті салыстырғанда. 2013 жылы. «... Роботталған өнеркәсіп ұзақ уақыт кезеңі ішінде 40% жылдық өсу қарқынын қолдауға болады», деді ол. «Қытай роботтардың әлемде өндірілетін барлық астам бестен бір сатып, әлемдегі ең ірі тұтынушы роботтар болуға Жапонияны басып озған.»
Робототехника нарығында Ресейдің үлесі тек шамамен 0,17% құрайды. Компанияның мәліметтеріне сәйкес, ішкі нарықта сомасы келесі жылы дайын роботтарды және құрамдастарын Neyrobotiks - екі шамамен 30 мың болуы тиіс Pieces, немесе шамамен 3 млрд рубль.
Ежелгі антропоморфты робот (адам үшін ұқсастығын бар) орташа құны енді 450 мың ақш доллары. Бас роботты техникашы Сколково Foundation Альберт Ефимов сөзіне қарағанда қазір Ресейде жылына 300-ге жуық робот сатылған. Бұл дамыған елдермен салыстырғанда 500 есе аз. Ірі шетелдік көлікке Сонымен қатар шетелдік автомобиль брентері роботты техникканы еңгізумен бізде іс жүзінде ешкім айналыспайды.
Ресейде 10 мың роботты техникасы бар өндісте тек 2 роботтан келеді, ал Қытайда және ЮАР-да 24 –ке жуық, бразилияда 5, Индияда Ресейдегндеймен бірдей.
Саперы, барлау - Ресей нарығы роботты техника кеңістік және арнайы жұмыстарды негізінен ұсынылған. Бұл құрылғылар қорғаныс келісім-шарттар, мемлекеттік келісім-шарттар мен егжей-тегжейлі шеңберінде өндірілетін ашылған жоқ. Сонымен қатар, робот орталықтары коммерциялық қызметін тарту емес, мекемелерде, тартылған. Сондықтан робототехникалық жүйелер Ресей Федерациясының өндірістік кәсіпорындардың ауқымын айтуға қиын.
Алайда, егер Ресейде робототехникалық жүйелер барлық ықтимал айыптау бойынша роботты техника саласында әлемдік және Ресей Федерациясының жоғары дамыған елдер арасындағы алшақтық, әрине бар!.
2014 жылы рботты техника Халықаралық Федерациясы сәйкес, біздің елімізде жұмысшы роботтардың жалпы саны 4000-ға жуық болды.
Бұл тіпті робот техникасы ресейлік секторындағы дамыған ғана емес - әскери зор даму перспективалары бар. Бұл саладағы елеулі артта қарамастан, ресейлік ғалымдардың жауынгерлік және арнайы роботтар қару-жарақ халықаралық көрмелерге қабылдау ие және арнайы сыйлықтар беріледі.
3. Әлемдегі ең үлкен және ең танымал роботтарды өндірушілер
Ірі халықаралық корпорациялар өнеркәсіп робототехника өндіру және насихаттау, дамыту жолдарын жетекші, холдингтер, корпорацялар мен компаниялар[15]:
iRobotCorporation (АҚШ). Әскери роботтарды мамандандырады – мергендер, құтқару, барлау, сондай-ақ тұрмыстық - шаңсорғыштар және тазалау роботтар. 2013 жылға қарай компания 10 млн астам уй роботын сатылды. Соңғы 10 жылда 2004 жылдан 2014 жылда компания 95 - тен 505 млн. долл. – ға сату ккөлемін үлкейтті және жылына нөлдік көрсеткіштен 25 млн. доллора дейін өсті Компаниядағы роботтарды ең танымал және әйгілі түрлері:
Тұрмыстық роботтар:
- AVA - тұрмыстық компьютерімен;
- Verro - бассейн тазалау үшін құрылған;
- Roomba және Create, шаңсорғыш функцияларды жүзеге асырады;
Әскери және күзет роботы:
- Әскери жүйе SUGV - әскери жағдайында эвакуациялық функциялар мен деректер орындаушы;
- Warrior - жараланған және өрт сөндіру өрт жарылғыш тетіктерін бейтараптандыру үшін арналған жылжытушы;
- Су асты аппараты - Seaglider;
- Ranger, су патрульдер жүргізеді;
- Мини-аппарат - LANdroids сигналды қабылдау байланыс құрылғыны қолдау үшін Apple.
ABB (Швеция – Швейцария). Біріктіру арқылы құрылды жетекші робототехника компанияның бірі ASEA және Brown, Boveri&Cie. Бұл күрделілігі әр түрлі деңгейдегі өндірістік роботтар маманданған. Компания Ресейде зауыт құрылысы жүргізілуде, бірінші кезеңі 2015 жылдың ортасына пайдалануға болады.
FANUC Robotics (Жапония). Өндіруші негізінен өнеркәсіптік роботтар: дәнекерлеу және паллеттеу, кескіндеме, портальдық, дельта роботтар. Біз 1350 кг жүк көтергіштігі ең қуатты робот құрдық және 6 м биіктікке жүктерді көтеру қабілеті бар.
KUKA (Германия). 1973 жылы әлемдегі алғашқы өнеркәсіптік робот құрылды. Осы компанияның Роботтар кеңінен автомобиль өнеркәсібінде пайдаланылады. Жай ғана ойын-сауық тарту ретінде пайдаланылады робот Robocoaster құрайды.100,000 астам роботтар өндірді.
KawasakiRobotics (Жапония). Өнеркәсіптік роботтарды өндіруші - агрессивті ортада пайдалану үшін, қауіпті аудандарда, пауков жоғары оқу орындарына арналған роботтарды. Дүние жүзі бойынша, бұл оларды өндіру үшін 120,000 - нан астам роботтар орнатылған.
Мitsubishi (Жапония). Пайдаланылған өнеркәсіптік роботтарды жасаумен айналысады:
- мобильдік құрылғылар өндірісінде;
- тиеу және түсіру қабылдау;
- автомобиль өнеркәсібі;
- зертханалық және медициналық жабдықтармен шағын бөлшектерді орнатуда.
LG Electonics (Оңтүстік Корея). Ол тұрмыстық техника ірі өндірушілерінің бірі LG тобының бір бөлігі болып табылады осындай робот шаңсорғыш үйге арнап өндіреді.
KamanCorporation (АҚШ) Жауынгерлік, әскери және өнеркәсіптік роботтар өндіруге маманданған.
Sony(Жапония). Компанияның ең елеулі дамуы бәлкім, екіаяқты робот Qrio болып табылады. Қабылдауға және жылжыту заттар жылжу, баспалдақтар және би төмен, әскери және сондай-ақ осындай робот-ит сияқты басқа да ойын роботтарды жасауға қабілетті. Бұл ақылды андроид жұмыс істейтін көлемді жад. Бірінші данасы 1999 жылы пайда болды.
Honda (Жапония). Біз сөйлесе алатын, жүре алатын және беттерді тани білетін гуманоид - робот Asimo құрдық.
Panasonic (Жапония). Тұрмыстық техника ірі өндірушілерінің бірі,робот шаштараз сияқты,адамнын басын жуатын, өнеркәсіптік робот үйретушілер жүгіргіш роботтар, робот шаңсорғыштарды шығарады.
LEGO Group (Дания) Бағдарламаланатын робот дизайнерлер - роботталған жиынтықтар өндіреді.
YujinRobot (Оңтүстік Корея). Компания қолайлы робот ойыншықтар және тұрмыстық техника құру бойынша белгілі. Компанияның ең танымал жобалардың бірі ылғалды тазалау жүзеге асыратын қабілетті робот шаңсорғыш Iclebo болып табылады.
IntuitiveSurgical (АҚШ). Компанияның негізгі өнімі хирургиялық жүйесі Da Vinci, 30 жыл бұрын әзірленген соның прототипі айналған. Бұл құрылғы операцияны төрт қолымен орындауға, операция орындауға қабілетті.
Consis. Фармацевтерді көмек дәріхана робот манипуляторлар әзірлеумен айналысады. Бұл құрылғылар олар дәрі сақтау және қалпына келтіру процестерін оңтайландыру дәрілік заттарды сақтау орындарына орнатылған. Жүйесі клиенттерге қызмет көрсету уақытын қысқартады, тауар айналымын арттыруға және дәрілік заттарды сақтау ұтымды пайдаланады.
Gostai(Франция). Ол роботтар Джаз сериясын жасайды. Құрылғылар байланысының қызметтеріне тарифтер режимінде жұмыс істейді, және негізгі компьютерлік бағдарламалармен жабдықталған. Wi-Fi қосылған робот бақылау, ол браузерді пайдаланып іске асырылады. Джаз навигациялық және түнгі патрульдерді іске асырады.
AIST. Ол жас қыз кейіпінде гуманоид - робот HRP-4C шығарады. Жасаушылар барынша дәл тұлға және дене мүмкіндіктерін көшіруге алды. Құрылғы сөйлеу және экологиялық дыбыстарды таниды, ән айтады.
AldebaranRobotics (Франция). Біз қимылдарын қолдана алатын, дауыстық шығара алатын жіне командалар жауап қабілеті бар адам тәріздес гуманоид - робот NAO құрылды. Робот, оқиғалар түсіндіре ағымдағы ортаға сәйкес шешімдер қабылдау және біле алады.
TakaraTomy. Интерактивті күшік і-SODOG компания Takara Tomy есте және үйрену мүмкіндігі бар. Жасанды интеллект робот ит 50 дауыстық командалар жауап мүмкіндік береді. Робот дауыс және иістерді тануға, музыкаға би билейді.
СubicRobotics. Иесімен сөйлеуге, адам сөз тануға, тұрмыстық қосу және өшіругеқабілетті компания - Cubic үй көмекшісін құрды.
EngineeringArts.Робот-актерRoboThespian бет және қаңқалық бұлшық арқылы жасалған жүйесімен жабдықталған. Құрылғы өз сценарийлерін жасау үшін, фильмде сахнаға ойнауға қабілетті болып табылады.
InnovationFirst(США). Жәндіктердің нысанда қалыптастырылатын Hexbug Microrobots сериясы. Еңбектеп және затты табуға, күрделі лабиринт шыға алатын және үй жануарларына қарай алатын робот ойыншықтар.
4. Соңғы үлгідегі биондық Фесто (Festo) роботтары
Соңғы жылдары Фесто робот-кенгуру, робот-шағала, робото-шегітрке және “құбылмалы ауа желе” жасап шығарды[16,17]. 2015 жылы . Фесто : жаңа екі жәндік тектес: құмырсқалар мен көбелектің құжынай бірлескен роботтарды көрсетеді.
Биылғы тақырыбы «білім беру желісі Фесто Бионды» «желісіне қосыңыз» бағдарламасы болып табылады. Ал олардың ірі жобалар мен жәндіктер ынтымақтасуға жол еліктеп, бір-бірімен өзара іс-қимыл шағын роботтарды тобы айналасында негізделген.
BionicANTs Ants робот-құрмысқа табиғи үлгілерін негізінде, кооперативтік қылық көрсетеді арналған . Нақты құмырсқаларға сияқты, BionicANTs қарапайым ережелердің жиынтығын орындайды. Олар өз бетінше жұмыс істейді, бірақ ауқымды, күрделі проблемаларды жүзеге асыру үшін бірлесіп жұмыс істеу қажет болады. Олар өз әрекеттерін мен қозғалыстар үйлестіру-бірімен қарым-қатынас жасайды. Ал (жай құмырсқа сияқты) құмырсқалар-роботтардың шағын топтары өздеріне қарағанда үлкенірек нысандарды айналдра біледі.
Аппараттық тұрғысынан, робот құмырсқа денесі 3D басып шығару арқылы лазерлік сәуле, емдеуге бағынатын полимердің жасалған. Робот барлық функционалдық компоненттері (процессор, датчиктер, атқарушы механизмдер, ITP) қалың қатайтылған полимер болып табылады. Органнан тыс электрондық тізбектер (өткізгіш жолдар), сондай-ақ 3D басып шығарып жасалғаны сәндік үшін емес, функционалдық болып табылады.
Робот басшысы 3D стерео камералар бар, және олардың мұртты антенна жүзінде батареяны зарядтау үшін контактілер ретінде әрекет етеді. Қозғалмалы бөліктері (аяқтары және жақ) тез және тиімді жылжыту, иілу түрлендіргіштердің жалпы көлемі 20-ға жуық келтіріледі. Олар сенімді және ең төменгі кеңістікті қажет етеді. Олар сенімді және ең төменгі кеңістік қажет етеді. Оптикалық сенсор (мысалы, компьютерлік тышқан сияқты) құмырсқа ішінде бұл қораптың қабатында инфрақызыл маркер арқылы арнаулы терезесіне оның орналасқан жерін анықтауға мүмкіндік береді, сондай-ақ олардың жасушалары бағдарларды пайдаланып құмырсқадан орын көздеуі мүмкін. Әрбір құмырсқаның ұзындығы 13,5 сантиметр және салмағы 105 грамм.
Festo биондық ұшатын роботтарды көп жасады. Бәлкім, бұл көбелек ең әдемісі шығар. Әрқайсысы өзін-өзі қамтылған болып табылады және оның алдын ала белгіленген маршрутты ұшып, дербес бақыланатын қанаттарын ұшуға пайдаланады.
Видеода көптеген көбелектер бір-біріне жақын ұшып, бірақ бір-бірімен бетпе-бет келмейтіні таң қалдырады. Фесто ұсынатын технология бұл жерде өндіретін жән еұшатын микроробтанмен қығығатындаға таныс. Көбелек үздіксіз ұшу үшін айналасындағы тіркелген жоғары жылдамдықтағы 10 инфрақызыл камералары оларды бақылайды. Әр көбелектегі квадратты түрлде келген белсенді жанатын инфрақызыл сигналдарды дөңгелек орын алады, .
Әрбір көбелек 50-дюймдік көлемді қанатының бар, және тек 32 грамм, бірақ екі сервоприводов дербес қанаты жұмыс істейді қозғалтқыштардың, акселерометр, гироскопа, компас және екі кішкентай батареялармен жабдықталған. Қанаттары өте жұқа көміртек шыбықтар жасалған және одан да жұқа пленкалы конденсатор қамтылған.
Жалпы алғанда, әлемдік нарық робототехника өндірумен айналысатын 400-ге жуық компаниялар жұмыс істейді.
5. Роботты өндірушілер және РФ роботтар
Ресей Федерациясының мемлекеттік ғылыми орталығы Федералдық мемлекеттік автономиялық ғылыми институтының « Орталық ғылыми-зерттеу және роботты техника мен техникалық техникалық кибернетикалы эксперименттік жобалау институты» - Санкт-Петербург қаласында 1968 жылы құрылған. Негізгі бағыттары - мехатроника, ұялы робот жүйелер, ғарыштық кибернетика, теңіз, әуе және жер үсті роботтар мен экстримальді жұмыс істеу үшін арналғаниманипуляторлар.ЗАО «Н.Э. Бауман атындағы МГТУ Жоғары деңгейіндегі машина технологиялар орталығы» Мәскеу – өнімдері: жауынгерлік роботтар, барлаушылар, жер жауынгер роботтар, сапқа тұратын роботтар. 2012 жылы таза пайда 1,95 млн рубльден 5,35 млн рубльге дейін өсті.
ОАО «НИКИМТ-Атомқұрылыс» - басты «Росатома» материалдық ғылыми ұйымы Мәскеуде орналасқан, мобильді роботтар мен басқару жүйесін шығарады.. 2012 жылы ОАО «НИКИМТ - Атомқұрылыс»-тың таза шығыны 2,4 есе аз өткен жылдың аналиткалық кезеңіңд 311,83 млн. руб.-дан 749,30 млн. руб. өсті.
НИИ ғылыми жүиесі РАН Мәскеу - көлік роботтарды, компьютерлер мен бағдарламалық қамтамасыз ету өндірісі үшін робот жабдық өндіреді.
НПО «Андроидты техника» – бас штабы Мәскеуде орналсқан, 2005 жылы құрылған салыстырмалы жас компания,. Робот андроид, әскери робот- аватарлар өндірумен айналысады, биыл робот-аватарлар тексеріске шығарылатын болады. Бұл ғарыштық барлау қатысуға радио жүйесін SAR-400 пайдаланады. Робот адам өміріне қауіпті жағдайларда қызмет көрсету мен шұғыл жұмыстарды орындауға болады. Жылдық сауда айналымы мен кірістері жұртшылыққа жарияланбайды.
ФГУП ЦНИИ маш Королев қ., негізін салушы «Роскосмос». Команда ғарыш антропоморфты робот SAR-400 институты құрылды. 2015 жылы «Алмасу»жобасы жоспарланған, нәтижесінде айды және басқа планета бетіндегі технологиялық ақпарат алмасу және басқару роботтар құрылатын болды.2013 жылдың соңында ОАО НПО "ЦНИИМАШ" табысы 1,7 млрд рубль дейін өсті.
ОАО «ЦНИИТОЧМАШ» Ростех мемлекеттік корпорациясы, Мәскеу облысы, Климовск. 1944 жылы құрылған. Бұл оператордың бақылауында перспективалық зерттеулер -антропоморфтық жауынгерлік робот қорымен бірлесе отырып, ең перспективалы даярланымдарды бірі. Робот қолын пайдаланып тапанша атып, квадроциклда жүреді. Компания қару-жарақ пен әскери техниканың әуе және жер тасымалдаушылардың робот қадағалау және бұрыштама құрылғыларды қоса алғанда, әскерлерилердің әр түрлі қару-жарағы мен әскери техниканың ең күрделі түрлерін шығарады.
СПКБ ПА Ковров қаласында орналасқан, отбаслық өндіріске "Ваган" мобильді робот- балық жерде жүргіш робот конструкциясын жасады, жеңіл кластағы роботтар - барлаушылар мен саперді жасады. «СКБ ПА» 2012 жылда сатылымнан 82,19 млн. руб. пайда тапты.
МИРЭА (Радиотехника, электроника және автоматика Маскеу Мемлекеттік Техникалық Университет)– роботты техникалық ауа, жер мен суасты қайықтарында интеллектуалды шаңсорғыш , борттық басқару жүйесі үшін негізделген, интернет ақылдыарқылы қашықтан басқару манипуляция мини роботты жасап шығарды.
«Технологиялар ғылыми-зерттеу институты (ТҒЗИ) Прогресс» Ижевск, ол орыс армиясының соңғы робототехникалық кешен «платформасы-М» дамытуға тиесілі. Қашықтан басқару Бұл бронды робот, гранатомет және пулемет, шолып байқау және қорғау үшін пайдаланылатын қарсыласы, байланыста жоқ күресіп жатыр. Стационарлық және қозғалмалы нысананы жоюға қабілетті. Бірінші өндірістік үлгілер өзінде орыс Қарулы Күштерінің келді.
Ижевск радио зауыты - роботты техникалық жүйелерді мамандандырады, мысалы, роботты техникалық жүйе MRK-002-BG-57, стационарлық жойып және қозғалыстағы нысаналарды, өрт қолдау және барлау роботты техникалық кешен саперлік қамтамасыз етіп, MRK-BT-1 кешені қадағаланады, 1 км қашықтықта басқарылады.
А.Ю. Ишлинский атындағы Механика институты АН Мәскеу - ұялы роботтарды айналысады: бірнеше түрі — қадамдайтын, кез келген көлбеу бетінің бойымен жылжыту үшін - дөңгелекті немесе құбыр ішінде қозғалатын роботтар, миниатюрлі, мобильді,өндірістік роботтар.
НИИ Мәскеуде – қашықтан басқару, бір құтқарушылардың және агрессиялық орталарда жұмыс істеуге саперлік бар, бірегей мульти-робот мини тиегіштің құрылғылы МКСМ 800А-СДУ роботын құрды. Ядердік, биологиялық және химиялық барлау жүргізуде.
СМП Роботикс компаниясы – Зеленоград қаласы, құрылатын және іске қосылды патруль робот – «Трал Патруль 3.1»жасады. Ол үлкен аудандары қорғайды және онда қозғалатын заттарды анықтайды.
6. . Роботты техника - жаһандық болашағы
Жаһандық роботты техника рынокты зерттеуге Бостон зерттеу компаниясы (BSG) 2025 жылға дейінгі кезеңге болжайды. Орташа жылдық өсу қарқыны 10,4%. Бірінші кезекте, оның ішіне:- жеке роботтардың сегментінде 15,8% жылдық өсу тәртібі - оқыту мен тәрбиелеу үшін роботтар, ойын-сауық, қауіпсіздік, тазалау және басқа да тұрмыстық мақсаттар. Сату көлемі 9 млрд. ақш долларына дейін өседі. 2025 жылға қарай . 1 млрд. доллар. 2010 жыл.
- жылдық өсімі 11,8% медициналық және хирургиялық мақсаттарға, ауыл шаруашылығы және құрылыс үшін роботтарды сату тәртібі. Сату 17 млрд доллорға дейін өседі. 2025 жылы 3.2 млрд. доллар. 2010 жылы.
- өндіріске роботтарды сату 10,1% жылдық өсу тапсырыс - дәнекерлеу, құрастыру, бояу, тиеу - түсіру және басқа да жұмыстар. Сату 24,4 млрд. ақш долларына дейін өседі. 2025 жылы 5,8 млрд. доллар. 2010 жылы. Осылайша, робототехника бұл сегмент, төменгі өсу қарқыны қарамастан, робототехника ірі нарықтық үлесін сақтайды.
- әскери мақсаттарда роботтарды сату тәртібі 8,1% жылдық өсім - ең алдымен ұшқышсыз ұшу аппараттарының түрлері, әскери exoskeletons, су асты көлік құралдары, сондай-ақ жер бетіндегі көлік құралдары. 2025 жылы сату 16,5 млрд. ақш долларына дейін өседі.
Мұның барлығы өз кезегінде оларды пайдалану ауқымын кеңейту әкеледі өз жұмысының, олардың өнімділігі мен кешенділігін арттыру роботтар мен компоненттерін бағаның құлдырауы аясында өтеді.
ЕО 17 жаңа робот жобаларын қаржыландыруда. Өнеркәсіптік және қызмет бабында пайдалану үшін робот технологиясын айтарлықтай дамыту арқылы тыныс олардың әрқайсысы атауы Horizon 2020 астында жобалар. назар коммерцияландыру кейін технологияның қарқынды беру, тұр, сондықтан әрбір жоба кем дегенде бір корпоративтік серіктес бар.
1. AEROARMS – бірнеше манипуляторлар және аэроғарыштық өнеркәсіп үшін озық мүмкіндігі бар робот жүйелері.
2. AEROWORKS – қалалық инфрақұрылымды тексеру және техникалық қызмет көрсету үшін автономды ұшатын роботтар.
3. COMANOID – құрастыру операциялары адамдарға қиын және шаршататын ұшақ жинайтын Airbus робот.
4. CENTAURO – операторлар роботтың қолын монупулятормен бақылайтын адам-робот симбиозы.
5. CoglMon - адамдар мен роботтарды өзара әрекеттестік орнатын гуманоид робот.
6. FLOBOT - Өндiрiстiк, тұрғын және офистік ғимараттар еден тазалағыш робот.
7. Flourish - алдыңғы қатарлы ауыл шаруашылығы роботтар.
8. RETRAINER - инсультқа ие болған адамдардың жұмысын оңалтуға арналған робот көмекшісі, ол қол мен ұршықтың функцияларын қалпына келтіру арналған робот.
9. RobDREAM - озық өнеркәсіптік ұялы манипуляторлы робот.
10.RoMaNS - ядролық қалдықтарды артта тазалау робот жүйесі.
11. SARAFun - ABB Юми негізінде құрастыру операциялар үшін екі қолымен робот.
12. EurEyeCase - көз операцияларға арналған хирургиялық роботтар.
13. Second Hands - робот көмекшісі, жоспарлы техникалық қызмет көрсету операцияларын жүзеге асыру кезiнде көмек көрсету.
14. Smokebot - төмен көрінетін апат сайты әзірлігімен таныс болады жаңа экологиялық датчиктері бар ұялы роботтарды дамытады.
15. SoMa - адамға қауіпсіз және қоршаған ортамен өзара іс-қимылда роботтарды жұмсақ элементтерін дамыту.
16. Sweeper - тәтті бұрыш автоматтандырылған түрде егін жинау.
17. WiMUST - қолданыстағы теңіз робот жүйесіндегі функционалдық мүмкіндіктерін кеңейту және жетілдіру.
Робот монипуляторлар – ABB компаниясы өз тауарларынынң ассортиментін көбейту үшін ұжымдық және бірлескен роботтарды қосуға Gomtecс неміс робот техникасы компаниясын сатып алғанын хабарлады. Жеңіл әрі икемді Gomtec компаниясының роботталған монипуляторлары астында бес-осі модульдік роботтардың «ұжымдық» типті, атауы Робер отбасы болып табылады, базалық бағасы € 27 900 бастап, € 32 700 дейін.
Робот шаңсорғыш - халық тұтынатын тауарлардың сирек санатынан, әлемдгеі барған сайын танымал болып барады. IROBOTкомпаниясы 2014 жылы сол кезде сатылымның басында-ақ өзінде Roombas маркалы шаңсорғышын 12 млн данасын сатып үлгерді. Робот шаңсорғыш қазір шаңсорғыштар әлемдік нарықтың 18% -ын құрайды, ал олардың үлесі 21,8% жылдық мөлшерлемемен өсуде(iRobot компаниясы нарықтарда Солтүстік Америкада 83%,Еуропа және Таяу Шығыстағы 62% және Азия-Тынық мұхиты 67%-ын алып жатыр). Тағы бір қытай компаниясы - Ecovacs, бір күнде 73.300 дана шаңсорғыштарды сатуға үлгерген, оның ішінде EcovacsDeebot атты шаңсорғыштар-роботтардың көп мөлшері сатылған.
Қорытынды2025 жылға дейін роботты техника 10,4% орташа жылдық өсу қарқыны болжануда.
Роботтар оқыту және тәрбиелеу, ойын-сауық, қауіпсіздік, тазалау және басқа да тұрмыстық мақсаттар үшін әзірленетін болады. Келесі сегменті медициналық, хирургиялық мақсаттарға, ауыл шаруашылығы және құрылысқа арналған роботтар құрайды. Дәнекерлеу, құрастыру, бояу, тиеу-түсіру және басқа да жұмыс түрлеріне сондай көлемі өндіру роботтарды есепке. Әскери мақсаттарда роботтарды сату арттырады - ең алдымен адамсыз әуе көлігі, әскери экзскелет, су асты көлік құралдары, сондай-ақ жер үсті көлік құралдары. Мұның барлығы өз кезегінде оларды пайдалану ауқымын кеңейту жұмысына әкеледі, олардың өнімділігі мен кешенділігін арттыру роботтар мен компоненттерін бағаның құлдырауы аясында өтеді.
ЕО 17 жаңа робот жобаларын қаржыландыруда. Өнеркәсіптік және қызмет бабында пайдалану үшін робот технологиясын айтарлықтай дамыту арқылы тыныс олардың әрқайсысы атауы Horizon 2020 бойынша жобалар. Назар коммерцияландыру кейін технологияның қарқынды беру болып табылады, сондықтан әрбір жоба кем дегенде бір корпоративтік серіктес бар.
Бұның барлығы әр түрлі саладағы мамандарды роботты техникаға жәнк мехатроника барлық өндіріс саласына дайындау керектігін куәләндірады.
Болашақ – роботты техникада.